Pracoholizm – czyli kiedy praca staje się naszym nałogiem? |
Wpisany przez S.Z. |
czwartek, 29 sierpnia 2019 10:38 |
Pracoholizm – czyli kiedy praca staje się naszym nałogiem?Rozwój osobisty, awans zawodowy i związany z nim wzrost wynagrodzenia to czynniki, które motywują nas do pracy. Niekiedy jednak zdarza się, że praca zaczyna dominować nad innymi aspektami życia. Spędzamy w niej coraz więcej czasu, obowiązki zawodowe wykonujemy w domu oraz momenty w ciągu dnia, które należałoby przeznaczyć na odpoczynek i regenerację poświęcamy na pracę. Jakie czynniki świadczą o tym, że nasi bliscy lub my sami za bardzo oddajemy się pracy? Czym jest pracoholizm? Skąd się bierze i jak z nim walczyć? Na te pytania odpowiada mgr Gabriela Droździel, psycholog z Centrum Medycznego Damiana. Nietypowy nałógPracoholizm to uzależnienie, które przejawia się obsesyjną potrzebą wykonywania obowiązków zawodowych. Po raz pierwszy użył tego pojęcia amerykański pastor i psycholog religii Wayne Oates w 1971 roku. Oryginalnie brzmiało ono „workaholic”. Pracoholika charakteryzuje bardzo silne przywiązanie do pracy, ciągłe myślenie o niej oraz brak umiaru w jej wykonywaniu, przy jednoczesnym poświęcaniu coraz mniejszej uwagi np. rodzinie, przyjaciołom, realizacji dotychczasowych pasji czy zainteresowań. Perfekcjonisto, uważaj!Przyczyny pracoholizmu nie są jednoznacznie ustalone, a najczęściej u źródeł tego uzależnienia leży kilka elementów. Choć mogłoby się wydawać, że tego typu nałóg może dopaść każdego z nas, istnieje jednak grupa osób szczególnie na niego podatna – mowa o perfekcjonistach. Osoby te dążąc do doskonałości (również w życiu zawodowym) nie potrafią „odpuścić”, a chcąc kontrolować nawet najdrobniejsze aspekty swojej pracy, poświęcają jej coraz więcej czasu. Pracoholizm może także wynikać z określonego postrzegania sytuacji życiowych czy zawodowych, przekonań nt. siebie i świata, systemu wartości czy poczucia „zagrożenia” utratą pracy i dochodów. Kolejnym istotnym czynnikiem jest spotkanie się z tak zwaną miłością warunkową, czyli zbyt rygorystycznym wychowaniem przez rodziców (np. objawiające się karaniem dziecka za niewykonanie na czas swoich obowiązków). Rodzaje pracoholików według Bryana RobbinsonaIstnieją różne formy uzależnienia od pracy. Najbardziej znaną typologię zaproponował psychoterapeuta Bryan Robbinson, który zajmował się problematyką pracoholizmu. Według badacza osoby uzależnione możemy podzielić na cztery grupy: Jak leczyć pracoholizm?Leczeniem pracoholizmu zajmują się psychologowie, rzadziej psychiatrzy. Efektywne leczenie pracoholizmu wykorzystuje teorie oparte na mechanizmach uzależnienia. Cele pracy psychoterapeutycznej oraz jej etapy muszą wynikać z podstawowych obszarów dysfunkcji. W zależności od podłoża pracoholizmu, praca może dotyczyć: deficytów w regulacji emocji, pracy z przekonaniami na temat siebie i świata, redukcji lęku, identyfikacji myśli automatycznych, pracy na wartościach, zmiany nawyków, nauki „odpuszczania”, czy odszukania dawnych pasji. Czasami, gdy przyczyną jest brak asertywności lub kłopoty w relacjach – praca z terapeutą obejmuje treningi interpersonalne. Leczenie pracoholizmu jest ukierunkowane na nabywanie zdolności do: uniezależniania poczucia własnej wartości od poziomu swojej sprawności zawodowej, asertywności, czerpania satysfakcji z doskonalenia własnych umiejętności i nabywania kompetencji emocjonalnych, które są wymagane w relacjach społecznych. Czasami drogą, która wystarczy do pokonania uzależnienia jest zmiana miejsca pracy i zapewnienie sobie bezpieczeństwa finansowego. Terapia jest odpowiednio dobierana przez specjalistę po dokładnym zebraniu wywiadu. Czasami okazuje się, że przyczyn jest kilka. Wówczas uzgadniane są cele terapii i kolejność wdrażanych zmian. Leczenie osób uzależnionych od pracy bywa trudne, a wsparcie rodziny i bliskich jest tak samo istotne jak w leczeniu każdego z nałogów. /źródło - / |